Wat was Operatie Market Garden?
De operatie bestond uit twee gelijktijdige onderdelen, elk met een eigen codenaam:
-
Market: Dit deel draaide om een enorme luchtlandingsoperatie, waarbij duizenden Amerikaanse, Britse en Poolse parachutisten werden gedropt bij Eindhoven, Nijmegen en Arnhem. Hun missie: het veroveren en behouden van belangrijke bruggen over de grote rivieren, zodat de opmars van de geallieerden niet gestopt kon worden.
-
Garden: Tegelijkertijd rukten Britse grondtroepen (onderdeel van het XXX Corps) op vanuit het zuiden, via België, richting Arnhem. Hun taak was om via de eerder veiliggestelde bruggen zo snel mogelijk naar het noorden te trekken, richting Duitsland.
Het uiteindelijke doel van Market Garden was om een snelle doorgang te creëren naar het Roergebied, het industriële hart van nazi-Duitsland. De hoop was dat door deze verrassingsaanval Duitsland van binnenuit kon worden verzwakt, wat een vroege overwinning dichterbij zou brengen.
Waarom mislukte Market Garden?
Hoewel de operatie aanvankelijk succesvol verliep – de bruggen bij Eindhoven en Nijmegen konden worden ingenomen – liep het vast bij Arnhem. De geallieerden onderschatten de sterkte van de Duitse troepen in de regio, waaronder elite-eenheden van de Waffen-SS. De Britse parachutisten, onder leiding van luitenant-kolonel John Frost, wisten de brug bij Arnhem tijdelijk in handen te krijgen, maar werden omsingeld en afgesneden van versterking.
Door logistieke problemen, vertraagde opmars van de grondtroepen en hevig Duits verzet slaagden de geallieerden er niet in om Arnhem tijdig te bereiken. De slag eindigde in een nederlaag en leidde tot zware verliezen onder de geallieerde troepen. Montgomery’s gewaagde plan bleek letterlijk en figuurlijk “a bridge too far.”
De gevolgen van Market Garden
De gevolgen voor de stad Arnhem waren desastreus. Na de mislukte slag werd de stad door de Duitsers geëvacueerd en geplunderd. De bevolking moest huis en haard verlaten, en Arnhem veranderde in een verlaten, verwoeste spookstad. Van de Eusebiuskerk stond nog weinig overeind.
Ook strategisch had het mislukken van Market Garden grote gevolgen. De oorlog werd aanzienlijk verlengd, en het zou nog maanden duren voordat de geallieerden West-Nederland konden bevrijden.
Operatie Market Garden herdacht
Vandaag de dag wordt Operatie Market Garden op vele plekken herdacht, onder andere bij de John Frostbrug bij Airborne at the Bridge en in de Eusebiuskerk in de vaste experience Slag om Arnhem. Beide plekken speelden een belangrijke rol tijdens de Slag om Arnhem, het laatste onderdeel van Operatie Market Garden. De herinnering aan de moed van de geallieerde soldaten en de offers van de bevolking leeft voort in verhalen, tentoonstellingen en herdenkingen.